ลูกปรง” วัตถุดิบจากป่าชุมชน ที่หาได้ยากและมีเสน่ห์เฉพาะตัว สู่แป้งทำขนมสุดพิเศษของชาวคลองลาน
นายบุญชัย ผลเจริญ นางวิไลลักษณ์ ผลเจริญ รวมถึงชาวบ้านหมู่ที่ 9 อำเภอคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร ได้สืบทอดภูมิปัญญาการนำ “ลูกปรง” ซึ่งเป็นผลจากต้นปรงในป่าชุมชน มาแปรรูปเป็นแป้งสำหรับทำอาหารและขนม ซึ่งเป็นวัตถุดิบที่หาได้ยากและมีเสน่ห์เฉพาะตัว เพราะต้นปรงจะออกผลให้เก็บเกี่ยวได้เพียงปีละครั้งเท่านั้น ลูกปรง หรือผลของต้นปรง เป็นพืชตระกูลปรงที่มีลักษณะคล้ายต้นปาล์มขนาดเล็ก ซึ่งจะออกผลเป็นช่ออยู่บริเวณโคนต้น ลูกปรงที่สุกแล้วจะมีสีส้มอมเหลือง ชาวบ้านจะเข้าไปเก็บจากป่าชุมชน โดยจะเลือกเก็บเฉพาะลูกที่สีเหลืองสุก
ป่าชุมชนมีความพิเศษในฐานะแหล่งอาหารอย่างมาก เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่ชาวบ้านร่วมกันดูแลรักษาและใช้ประโยชน์และเป็นแหล่งรวมของความหลากหลายทางชีวภาพ ทั้งพืชผักพื้นบ้าน สมุนไพร เห็ดนานาชนิด ป่าชุมชนจึงเป็นเหมือนคลังอาหารธรรมชาติที่ให้ความมั่นคงทางอาหารแก่คนในท้องถิ่น นอกจากนี้ ป่าชุมชนยังเป็นเหมือนคลังอาหารสำรองในยามฉุกเฉินหรือภัยพิบัติอีกด้วย ภูมิปัญญาการเก็บลูกปรง ทำเป็นส่วนประกอบของอาหารคาวหวาน ที่สำคัญในการถ่ายทอดความรู้และภูมิปัญญาจากรุ่นสู่รุ่นเกี่ยวกับพืชผัก ที่กินได้ในท้องถิ่น เด็กๆ และคนรุ่นใหม่ได้เรียนรู้วิธีการเก็บเกี่ยวอย่างเหมาะสม การแปรรูปอาหารจากป่า และการรักษาป่าเพื่อให้สามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างต่อเนื่องในอนาคต
เมื่อได้ลูกปรงแล้ว จากนั้นนำมาผ่านกระบวนการทำอย่างพิถีพิถัน เริ่มตั้งแต่การแกะเปลือกแข็งออกอย่างระมัดระวัง ก่อนจะนำเนื้อในไปล้างทำความสะอาด และนำไปปั่นจนกลายเป็นแป้งที่มีสีขาวละเอียดคล้ายแป้งมันสำปะหลัง นำไปตากแดดให้แห้งแล้วจึงนำมาปั่นให้มีความละเอียดอีกครั้ง แป้งที่ได้จากลูกปรงนี้มีคุณสมบัติพิเศษ สามารถนำไปทำขนมได้หลากหลายชนิด ชาวบ้านเชื่อว่าแป้งลูกปรงมีกลิ่นหอมและรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์ ทำให้ขนมที่ทำจากแป้งชนิดนี้มีรสสัมผัสที่แตกต่างจากแป้งทั่วไป
การแปรรูปจากลูกปรงให้กลายเป็นแป้งได้ ต้องใช้ความอดทนและเวลาอย่างมาก ถือเป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมารุ่นสู่รุ่น แสดงให้เห็นถึงความผูกพันของชาวบ้านกับป่าชุมชน ซึ่งเป็นแหล่งอาหารและวัตถุดิบท้องถิ่นที่สำคัญ และยังช่วยสร้างรายได้เสริมให้กับชุมชนอีกด้วย การที่ชาวบ้านยังคงอนุรักษ์วิธีการทำแป้งลูกปรงนี้ไว้ ทำให้เสน่ห์ของวัตถุดิบลับจากป่าแห่งนี้ยังคงอยู่และเป็นที่รู้จักในวงกว้างมากขึ้น เป็นการสะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าของอาหารพื้นบ้านและวิถีชีวิตที่เรียบง่าย แต่เต็มไปด้วยความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติในอำเภอคลองลาน
นายบุญชัย ผลเจริญ นางวิไลลักษณ์ ผลเจริญ ได้ร่วมกันถ่ายทอดความรู้ให้กับชาวบ้านในกลุ่มหัตถกรรมบ้านหนองปรือ โดยการนำลูกปรงมาทำเป็นแป้งลูกปรง และสาธิตการทำขนมจากแป้งลูกปรง โดยในวันนี้เป็นขนมเรียกชื้อว่ามะพร้าวเต่า นำแป้งลูกปรงผสมกับน้ำใบเตยใส่น้ำตาลลงไป ใช้มือคลุกเค้าให้เข้ากัน จากนั้นนำไปเคี่ยวกับไฟร้อนๆ ใช้ไม้พายคนอยู่ตลอดเวลาจนเนื้อเข้ากันมีความหนึบได้ที่ แล้วนำไปใส่ในภาชนะรอให้เย็นนิดหน่อยตัดเป็นชิ้นๆแล้วนำมะพร้ามมาโรยหน้าสามารถรับประทานได้ สำหรับแป้งลูกปรง ถือว่าเป็นวัตถุดิบที่หาได้ยากอีกชนิดหนึ่ง แต่ละปีจะมีปริมาณไม่มาก ด้วยความที่มีน้อยจึงเก็บไว้เป็นส่วนประกอบทำอาหารคาวหวาน สำหรับรับทำบุญประจำปี รับแขก และให้ญาติพี่น้องที่กลับมาเที่ยวบ้าน สามารถสอบถามรายละเอียดได้ที่ เบอร์โทร 0610309525
