เปิดกรุภูมิปัญญาไทย วัดเกาะรากเสียดนอก ปั้นแหล่งเรียนรู้มรดกวัฒนธรรม โอ่งสีสดใสที่เรียงรายกัน แต่ละใบประดับด้วยภาพวาดวิถีชีวิตชนบท และเรื่องราวในอดีต กลับกลายเป็นสื่อการเรียนรู้ที่ทรงพลัง แฝงคำคมธรรมะ
วัดเกาะรากเสียดนอก ตำบลเพชรชมภู อำเภอโกสัมพีนคร จังหวัดกำแพงเพชร สถานที่ตั้งอยู่ติดถนนสายเอเซีย ซึ่งพระปลัดภณณัฐ สีลสํวโร เจ้าอาวาส ได้สร้างสรรค์ให้เป็นศูนย์รวมแห่งพลัง “บวร” อย่างแท้จริง ภาพที่ปรากฏแก่สายตาคือความสะอาด สดชื่น สวยงาม และสงบเงียบ อันเป็นผลจากการร่วมแรงร่วมใจของพลัง บ้าน วัด และโรงเรียน แต่สิ่งที่โดดเด่นและเป็นเอกลักษณ์ยิ่งกว่านั้นคือความมุ่งมั่นในการอนุรักษ์ภูมิปัญญาชาวบ้าน ถ่ายทอดสู่เยาวชนคนรุ่นใหม่ให้ได้ประจักษ์ถึงคุณค่าแห่งความเป็นไทย
เมื่อเดินทางเข้าไปในบริเวณทางเข้าวัด สิ่งแรกที่สะดุดตาคือโอ่งน้ำปูนซีเมนต์ขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นประจักษ์พยาน แห่งภูมิปัญญาในการกักเก็บน้ำฝนไว้ใช้ในยามแล้งของคนโบราณ แม้ปัจจุบันโอ่งเหล่านี้จะไม่ได้ใช้ประโยชน์ในการเก็บน้ำแล้ว แต่การนำมาประดับตกแต่งตามจุดต่างๆ กลางแจ้ง โดยเฉพาะโอ่งสีสดใสที่เรียงรายกัน แต่ละใบประดับด้วยภาพวาดวิถีชีวิตชนบท และเรื่องราวในอดีต กลับกลายเป็นสื่อการเรียนรู้ที่ทรงพลัง แฝงคำคมธรรมะ สะท้อนให้เห็นถึงความผูกพันระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ และความสำคัญของการพึ่งพาตนเองในอดีต เบื้องหลังโอ่งเหล่านั้นคือโบสถ์และอาคารวัดสีทองเหลืองอร่าม ตระหง่านอยู่ภายใต้ท้องฟ้าสีครามและเงาไม้เขียวครึ้ม สร้างบรรยากาศแห่งความสงบร่มเย็น และงดงาม น่าเลื่อมใสศัทธาอย่างยิ่ง
อีกมุมหนึ่งของวัดถูกจัดสรรเป็นพิพิธภัณฑ์ขนาดย่อม หรือสถานที่จัดแสดงโบราณวัตถุ ข้าวของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวันของคนรุ่นก่อนสมัยโบราณ ถูกนำมาจัดวางอย่างเป็นระเบียบ ไม่ว่าจะเป็นเครื่องสีข้าว เครื่องใช้ในครัวเรือน เครืองจักสานขนาดใหญ่เล็ก มีกลองยาว หม้อดิน และตู้กระจกที่เก็บรักษาสิ่งของชิ้นเล็กๆ วัตถุโบราณแต่เปี่ยมด้วยเรื่องราวที่น่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็นจักรเย็บผ้าโบราณ ล้อเกวียนไม้ขนาดใหญ่ที่วางพิงรั้วไม้ไผ่ และโทรทัศน์รุ่นเก่าที่ชวนให้หวนรำลึกถึงวันเวลาเก่าๆ ยิ่งเสริมให้บรรยากาศภายในห้องเต็มไปด้วยกลิ่นอายของอดีต บริเวณตรงกลางห้องยังมีรถจักรยานสามล้อโบราณรถจักรยานยนต์สีเหลือง รถเด็กเล่น ที่จอดสงบนิ่ง เคียงข้างเก้าอี้ตัดผม เครื่องเรือนไม้เก่าแก่ และตะกร้าสานขนาดใหญ่ที่วางอยู่บนชั้นโลหะ ความเรียบง่ายและเป็นธรรมชาติเหล่านี้เอง คือเสน่ห์ที่ควรค่าแก่การรักษาไว้
ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้ระดับอำเภอโกสัมพีนคร โดยนายกำจร หัดไทย ผู้อำนวยการฯ ให้ครูสุเทพ ต่อพล และคณะจัดทำป้ายข้อความเล็กๆ ที่มีคิวอาร์โค้ด ติดอยู่ด้านหน้าวัตถุแต่ละชิ้น ให้ผู้สนใจใช้โทรศัพท์มือถือสแกนอ่านเรื่องราวของชิ้นนั้นๆได้ทันที เปรียบ เสมือนกุญแจที่ไขไปสู่ความเข้าใจในอดีต ชวนให้รำลึกถึงวันวาน นอกจากนี้ยังพานักศึกษามาอบรมเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง เนื่องจากสถานศึกษาตั้งอยู่ในพื้นที่วัดแห่งนี้
ทั้งนี้การอนุรักษ์ของใช้และเครื่องมือเครื่องใช้โบราณเหล่านี้ ไม่ได้เป็นเพียงการเก็บรักษาสิ่งของที่ล้าสมัย แต่เป็นการธำรงรักษาภูมิปัญญา วิถีชีวิต และจิตวิญญาณของบรรพบุรุษไทย ให้เยาวชนคนรุ่นใหม่ได้เรียนรู้และเข้าใจถึงรากเหง้าของตนเอง ได้สัมผัสถึงความฉลาด ความอดทน และความผูกพันกับธรรมชาติ ของคนไทยในอดีตการได้อย่างดี เยาวชนรุ่นหลังจะเกิดความเข้าใจและซึมซับคุณค่าแห่งความเป็นไทยได้อย่างลึกซึ้งกว่าการเรียนรู้จากตำราเพียงอย่างเดียว วัดเกาะรากเสียดนอกแห่งนี้ จึงมิได้เป็นเพียงศาสนสถาน แต่เป็นแหล่งเรียนรู้ที่มีชีวิตเป็นพิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน ที่ถ่ายทอดเรื่องราวแห่งภูมิปัญญา และความเป็นไทยได้อย่างน่าประทับใจ และการอนุรักษ์สิ่งเหล่านี้ไว้ให้คงอยู่สืบไป คือการสร้างสะพานเชื่อมโยงอดีต ปัจจุบัน ให้เยาวชนรุ่นใหม่ได้ภาคภูมิใจในมรดกทางวัฒนธรรมอันล้ำค่า และเป็นแรงบันดาลใจในการสืบสานความเป็นไทยให้เจริญงอกงามต่อไป
