จากที่เคยถูกหลอกให้ปลูกโกโก้ ส่งผลให้เกษตรกรเผชิญกับความไม่แน่นอนหลังจากโรงงานหยุดรับซื้อ แต่มาวันนี้โกโก้เปลี่ยนวิกฤต เป็นความยั่งยืนของชุมชนแปรรูปชาโกโก้
ตั้งแต่ปี 2562 มีโรงงานมาส่งเสริมให้ปลูกโกโก้กัน โดยราคาต้นพันธุ์ตั้งแต่ 100 บาทและ 50 บาท ต้นทุนตกไร่ละ 5,000-10,000 บาท ซึ่งเกษตรกรก็มองถึงอนาคตแล้วว่าถ้าปลูกและดูแลดีจะเก็บผลผลิตได้นาน 30-50 ปี ในปีแรกๆที่ผลผลิตเริ่มออก ยังมีการรับซื้อผลผลิต ซึ่งประกันราคาไว้ถึง 20 บาทต่อกก. แต่เริ่มตัดราคาลงมาเรื่อย ๆ และสุดท้ายโรงงานที่มาส่งเสริมก็ปิดตัวลง ลอยแพเกษตรกรลูกไร่ทั้งหมด ทำให้รายย่อยบางรายถึงกับต้องฟันต้นทิ้งเพื่อไปปลูกพืชอื่นแทน
ในปี 2565 นางบุญชู พัฒนกุลอนันต์ เกษตรกร หมู่ที่ 5 ตำบลวังแขม อำเภอคลองขลุง จังหวัดกำแพงเพชร และครอบครัว ซึ่งมีพื้นที่ปลูกโกโก้เกือบ 50 ไร่ เริ่มหาทางออก จากเมล็ดโกโก้ที่แปรรูปเมล็ดแห้งไว้เพื่อขายโรงงาน จึงได้หาจุดรับซื้อทั่วประเทศจากเครือข่ายของผู้ปลูกโกโก้ ซึ่งก้าวแรกนั้นคือการรับซื้อเมล็ดโกโก้จากเกษตรกรที่ถูกลอยแพ หรือจากแหล่งอื่นมาเพื่อคัดคุณภาพเป็นจุดรับซื้อใหญ่ เริ่มจ้างแรงงานจากในชุมชน ทำให้เกิดรายได้กับแรงงานและเกษตรกรผู้ผลิตโกโก้ด้วย หลังจากการคัดแยกเกรด แยกคุณภาพทำให้พบว่า มีเมล็ดที่แบนไม่สามารถส่งขายเกรดได้ จึงคิดมีการทำ zero waste แปรรูปในรูปแบบชาปรุงสำเร็จชงพร้อมดื่มแต่สามารถได้กลิ่นโกโก้และคุณประโยชน์จากโกโก้ ภายใต้แบรนด์วังโกโก้ ชาโกโก้กลิ่นข้าวญี่ปุ่น
ในปี 2567 ชาโกโก้กลิ่นวานิลลา แบรนด์ชูชู ออกสู่ตลาด โดยมีการส่งเสริมและร่วมพัฒนาผลิตภัณฑ์ จากหน่วยงานสำนักงานเกษตรอำเภอคลองขลุงและสำนักงานอุตสาหกรรมภาค 3 จังหวัดพิจิตร โดยมีนางสาวปิยนุช กุณากุล (อ้น) หลานสะใภ้ ซึ่งเป็นเกษตรกรรุ่นใหม่มาช่วยสร้างการตลาด ปัจจุบันนี้ก็ถือว่าผู้ปลูกโกโก้สามารถอยู่ได้แล้ว เพราะมีความต้องการสูงทำให้ราคาผลผลิตสูงขึ้นตามไปด้วย จนจัดตั้งเป็นบริษัท วังบุญชู จำกัด นี้ทำกิจการโกโก้ตั้งแต่ปลูก แปรรูปจนถึงถึงจำหน่าย มีการพัฒนามาตรฐานการผลิตพืช GAP และมาตรฐานอาคารผลิต อย. ซึ่งในอนาคตมีแผนในการเป็นผู้ผลิต OEM และสร้างมาตรฐาน GHP และเราจะก้าวต่อไปไม่หยุดเพื่อสร้างโอกาส สร้างความยั่งยืนให้กับชุมชน สอบถามข้อมูลได้ที่เบอร์ 0966539559
นางสุกัญญา นาคประดิษฐ์ เกษตรอำเภอคลองขลุง กล่าวว่า สำนักงานเกษตรอำเภอคลองขลุงได้เข้ามาให้ความรู้คำแนะนำ ในกระบวนการผลิตให้ได้ตามมาตรฐานการผลิตสินค้าเกษตรปลอดภัย และสนับสนุนส่งเสริมลดใช้สารเคมีหันมาใช้สารชีวิภัณฑ์ เพื่อให้ลูกค้ามั่นใจในกระบวนการผลิตที่ได้มาตรฐาน ส่วนในเรื่องแบนรด์บรรจุภัณฑ์มีสำนักงานศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมภาค3 จังหวัดพิจิตร เข้ามาช่วยออกแบบแบนรด์ และพัฒนากลิ่นรสชาติโกโก้จนมาเป็นชาโกโก้กลิ่นมะลิลา ก่อนที่จะมาถึงจุดนี้ เกษตรกรเผชิญปัญหาปลูกโกโก้แล้วไม่สามารถขาย เนื่องจากโรงงานหยุดรับซื้อ จึงทำให้เกษตรกรไม่สามารถขายผลผลิตได้ จึงได้ถอดใจบางรายโค่นต้นทิ้งกันหมด และราคาขึ้นอยู่กับตลาดที่ไม่ชัดเจนขึ้นอยู่กับผู้รับซื้อ จึงหาวิถีเปลี่ยนวิกฤต เป็นความยั่งยืนของชุมชนแปรรูปชาโกโก้ และยังช่วยรับซื้อผลผลิตของเกษตรกรรายอื่นๆที่ไม่มีที่ขาย เป็นการสร้างงานสร้างอาชีพให้กับชุมชนอีกด้วย
ทั้งนี้ ชาผสมโกโก้ ปรุงสำเร็จมีส่วนผสมหลักคือ เมล็ดโกโก้แห้งมาจากเมล็ดแห้งที่ผ่านกระบวนการผลิตเริ่มจากเก็บผลสดมาแล้ว จากนั้นล้างผลโกโก้ให้สะอาดและผ่านกระบวนการหมักอย่างพิถีพิถันแล้วคั่วจนเกิดกลิ่นหมอเฉพาะตัวผสมและบรรจุด้วยเครื่องจักรที่มีคุณภาพได้รับมาตรฐาน อย. เพื่อให้ได้ความหอมละมุนผ่อนคลายไปกับชาโกโก้
